Skuteczny rebranding marki – jak przeprowadzić proces rebrandingu krok po kroku

Autor
Waybetter Team
Czas
12 min.

Skuteczny rebranding marki – jak przeprowadzić proces rebrandingu krok po kroku

Rebranding, czyli zmiana wizerunku marki, to poważne przedsięwzięcie dla każdej firmy. Szczególnie właściciele małych firm mogą odczuwać niepewność, czy taka zmiana im się opłaci i jak ją poprawnie zrealizować. Skuteczny rebranding marki może jednak przynieść wiele korzyści – odświeżyć wizerunek, przyciągnąć nowych klientów, a nawet zwiększyć sprzedaż – o ile zostanie przeprowadzony z rozmysłem i starannym planowaniem. W tym poradniku wyjaśniamy jak przeprowadzić proces rebrandingu krok po kroku. Omówimy analizę obecnego wizerunku, wyznaczanie celów, badanie rynku, opracowanie nowej strategii wizualnej i komunikacyjnej, a także wdrożenie zmian i komunikację z klientami. Zwrócimy uwagę na najczęstsze błędy przy rebrandingu (i jak ich unikać), pokażemy przykłady udanych oraz nieudanych rebrandingów małych firm, podkreślimy znaczenie spójności wizerunku oraz wpływ rebrandingu na relacje z klientami i wyniki sprzedaży.

Czy Twoja marka potrzebuje odświeżenia lub zmiany wizerunku? Powodów do rebrandingu może być wiele. Czasem firma się rozwinęła lub zmieniła profil działalności i obecna identyfikacja już do niej nie pasuje. Innym razem dotychczasowy wizerunek jest przestarzały, a marka chce przyciągnąć młodszych odbiorców. Rebranding warto rozważyć także, gdy chcesz odciąć się od negatywnych skojarzeń po kryzysie wizerunkowym lub gdy na rynku pojawiła się silna konkurencja i pragniesz się wyróżnić. Bez względu na przyczynę, dobrze zaplanowany proces rebrandingu pomoże Ci przejść tę zmianę płynnie i z sukcesem. Poniżej przedstawiamy kolejne kroki.

Krok 1: Analiza obecnego wizerunku marki

Zanim podejmiesz jakiekolwiek działania, zacznij od dokładnej analizy aktualnego wizerunku swojej marki. Zbadaj, jak marka jest postrzegana obecnie – zarówno wewnątrz firmy (przez Ciebie i pracowników), jak i na zewnątrz (przez klientów i partnerów biznesowych). Przeprowadź mały audyt marki: przeanalizuj swoje logo, nazwę, slogany, kolorystykę, przekazy marketingowe, a nawet reputację firmy. Określ mocne strony obecnej marki (co działa dobrze, co cenią klienci) oraz słabe punkty czy elementy, które wymagają poprawy. Możesz poprosić o szczerą opinię zaufanych klientów – dowiedz się, z czym kojarzy im się Twoja firma i co ewentualnie im przeszkadza. Taka analiza pomoże zidentyfikować obszary, na których trzeba się skupić podczas rebrandingu.

Ważne jest także ustalenie przyczyny rebrandingu. Dlaczego w ogóle rozważasz zmianę? Czy sprzedaż spada, bo konkurencja ma nowocześniejszy wizerunek? A może Twoja oferta się rozszerzyła i obecna nazwa lub logo tego nie odzwierciedlają? Określenie problemów, które rebranding ma rozwiązać, jest kluczowe. Jak radzą eksperci, już na tym etapie warto uzyskać informacje od klientów, by dowiedzieć się, co należy zmienić. Inaczej mówiąc, zanim zaczniesz projektować nowe logo, upewnij się, że rozumiesz, co w starej marce nie działało lub czego jej brakowało.

Krok 2: Określenie celów rebrandingu

Gdy masz już obraz obecnej sytuacji, pora jasno zdefiniować cele rebrandingu. Ustal, co chcesz osiągnąć poprzez zmianę wizerunku marki. Cele mogą być różne, na przykład: zwiększenie atrakcyjności marki w oczach nowej grupy docelowej, odcięcie się od przeszłości (np. złych skojarzeń), ujednolicenie wizerunku po zmianach wewnętrznych, przygotowanie gruntu pod wejście na nowy rynek lub połączenie z inną firmą. Ważne, by cel był konkretny i mierzalny – np. „chcemy zwiększyć rozpoznawalność marki wśród klientów z pokolenia X o 30%” albo „chcemy komunikować bardziej nowoczesny i przyjazny wizerunek, aby poprawić ocenę marki w badaniach satysfakcji klientów”.

Przykład: Jeśli powodem rebrandingu jest przestarzały image firmy, celem może być odświeżenie wyglądu i tonu komunikacji tak, aby marka wydawała się nowoczesna i innowacyjna. Jeżeli natomiast zmieniasz strategię biznesową (np. oferujesz nowe usługi), celem może być dostosowanie nazwy i identyfikacji wizualnej do rozszerzonej oferty. Pierwszy krok rebrandingu to właśnie precyzyjne określenie, co ma się zmienić w postrzeganiu marki i *dlaczego. Dzięki temu cały proces będzie miał jasno wyznaczony kierunek.

Pamiętaj, że rebranding to nie cel sam w sobie, ale środek do osiągnięcia szerszej zmiany biznesowej. Określając cele, upewnij się, że są one spójne z długofalową strategią Twojej firmy. Na przykład, firma może chcieć zmienić wizerunek, bo planuje wejść na rynek zagraniczny i potrzebuje bardziej uniwersalnej marki (np. zmiana polskiej nazwy na łatwiej wymawialną za granicą). Inny cel – poprawa opinii o firmie – może wynikać z chęci odbudowania zaufania klientów po kryzysie. Ustal swoje priorytety, bo od nich będzie zależeć, jakie konkretnie zmiany wprowadzisz.

Krok 3: Badanie rynku i konkurencji

Mając zdefiniowane cele, przeprowadź badanie rynku i analizę konkurencji. Sprawdź, jak na tle innych firm w branży wypada Twój obecny wizerunek i gdzie są dla Ciebie szanse. Przyjrzyj się markom konkurencyjnym: jak wyglądają ich logotypy, strony internetowe, profile w mediach społecznościowych? Jaki styl komunikacji stosują? Zidentyfikuj trendy rynkowe – czy np. w Twojej branży popularne są obecnie minimalistyczne logo, określone kolory czy może konkretny ton komunikacji (formalny vs. luźny)? Celem nie jest naśladowanie konkurencji, ale znalezienie sposobu, by Twoja „nowa” marka się wyróżniała, a zarazem odpowiadała na oczekiwania klientów.

Zrozumienie, jak odbiorcy postrzegają Twoją markę na tle innych, pozwoli zaplanować rebranding tak, by wypełnić ewentualną lukę lub naprawić niespójność. Przykładowo, analiza może wykazać, że klienci mylą Twoją markę z inną o podobnej nazwie – sygnał, że zmiana nazwy może być konieczna. Albo odkryjesz, że konkurenci celują przekazem w młodych dorosłych, podczas gdy Twoja komunikacja wciąż mówi językiem „starej daty” – wtedy rebranding powinien objąć ton i styl przekazu.

Nie zapominaj o badaniu opinii klientów – zapytaj ich (np. poprzez ankiety czy wywiady), z jakimi cechami kojarzą Twoją markę, a z jakimi markami konkurencyjnymi. Dowiedz się, co jest dla nich ważne przy wyborze usług/produktów w Twojej branży. Te informacje wskażą Ci, na co zwrócić uwagę, by nowy wizerunek lepiej trafił w gust odbiorców. Dobrze przeprowadzone badanie rynku to fundament pod skuteczny rebranding – pozwala zaplanować zmiany tak, by były trafione strategicznie, a nie przypadkow.

Krok 4: Opracowanie nowej strategii wizualnej i komunikacyjnej

Na podstawie zebranych analiz i jasno określonych celów możesz przystąpić do zaprojektowania nowej strategii marki – zarówno wizualnej, jak i komunikacyjnej. Ten etap jest kluczowy, bo tu powstaje koncepcja nowego wizerunku, która później ujrzy światło dzienne. Co się na nią składa?

a) Nazwa i hasło (slogan) – Zastanów się, czy obecna nazwa firmy nadal pasuje do Twojej działalności i celów. Czasem rebranding obejmuje zmianę nazwy (tzw. zmianę brandu), ale decyzja o tym musi mieć mocne uzasadnienie. Nie zmieniaj nazwy pochopnie – tylko wtedy, gdy stara rzeczywiście szkodzi (np. myli się z inną marką, jest źle odbierana lub ogranicza rozwój. Jeśli nazwa zostaje, może wystarczy odświeżyć claim lub hasło reklamowe firmy na bardziej aktualne. Jeśli decydujesz się na nową nazwę, upewnij się, że jest unikalna, łatwa do zapamiętania i wymówienia przez Twoją grupę docelową oraz że nie koliduje z żadnymi zastrzeżonymi znakami. Sprawdź dostępność domeny internetowej z nową nazwą. Stwórz listę propozycji i przetestuj je (np. wśród znajomych lub klientów) zanim zdecydujesz.

b) Identyfikacja wizualna (logo, kolory, fonty) – Projekt nowego logo to często najbardziej namacalny element rebrandingu. Logo powinno oddawać charakter marki i budzić pożądane skojarzenia, a przy tym być proste, czytelne i łatwo rozpoznawalne. Wybierz kolorystykę pasującą do osobowości marki (np. zieleń dla ekologii, granat dla profesjonalizmu, pomarańcz dla energii i kreatywności). Zdecyduj o kroju pisma (fontach) używanych w logo i materiałach – powinny współgrać z całością wizerunku. Pamiętaj, że identyfikacja wizualna to nie tylko logo, ale cała ”szata graficzna” marki: wzory materiałów firmowych, wygląd strony WWW, opakowań, wizytówek, grafiki w social media itp. Wszystkie te elementy muszą ze sobą harmonizować. Nowa oprawa graficzna powinna być spójna z wartościami i osobowością marki, a jednocześnie wyróżniać się na tle konkurencję. Postaw na spójność i prostotę – zbyt skomplikowane lub niespójne elementy mogą utrudnić odbiorcom zrozumienie nowego przekazu.

c) Ton i język komunikacji – Rebranding to nie tylko zmiana „obrazków”, ale też zmiana sposobu komunikacji z odbiorcami. Ustal, jaki ton głosu ma mieć Twoja odświeżona marka. Czy będzie to komunikacja bardzo profesjonalna i ekspercka, czy może bardziej przystępna, przyjazna, z nutą humoru? Zdefiniuj na nowo kluczowe komunikaty marki: jaka jest Wasza misja, główne wartości, obietnica dla klienta? Być może trzeba opracować nowe slogany, opisy na stronę, a nawet dostosować sposób, w jaki pracownicy obsługi klienta mówią o firmie. Ważne, aby styl komunikacji pasował do nowego wizerunku i był konsekwentnie utrzymany we wszystkich kanałach – od strony WWW i mediów społecznościowych po ulotki czy bezpośrednie rozmowy.

d) Spójność strategii – Na tym etapie powstaje zarys „nowej” marki, dlatego koniecznie udokumentuj wszystkie założenia. Dobrym pomysłem jest stworzenie brand booka (księgi marki / księgi identyfikacji wizualnej), w którym zapiszesz nowe logo, kolory (wraz z kodami kolorów), typografię, przykłady zastosowania logo na różnych tłach, styl zdjęć, ikon, a także wytyczne co do języka komunikacji (np. słowa kluczowe, których używacie, i te, których unikać). Taki dokument będzie bezcenny podczas wdrażania zmian – pozwoli zachować konsekwencję na każdym kroku. Brak jasnych wytycznych grozi tym, że nowy wizerunek będzie niejednolity i niespójny, co może osłabić efekty rebrandingu. Pamiętaj: silna marka musi prezentować się jednolicie we wszystkich punktach styku z klientem.

Podsumowując, na tym kroku tworzysz kompletny plan kreatywny nowego wizerunku – od nazwy po logo i sposób komunikacji. Warto zaangażować tutaj specjalistów (np. grafików, marketingowców, copywriterów), jeśli nie masz takich kompetencji w zespole, aby rezultat był profesjonalny. Dobra strategia brandingowa przed wdrożeniem to połowa sukcesu.

Krok 5: Wdrożenie zmiany wizerunku

Mając gotowy projekt nowej identyfikacji marki, przechodzisz do wdrożenia rebrandingu w życie. Jest to faza operacyjna, która wymaga dobrej organizacji i koordynacji wielu działań jednocześnie. Oto kluczowe aspekty wdrażania zmian:

Stwórz plan i harmonogram wdrożenia. Wypisz wszystkie miejsca i materiały, gdzie stary wizerunek musi zostać zastąpiony nowym. Będą to m.in.: strona internetowa, profile w mediach społecznościowych, wizytówki, papiery firmowe, ulotki, broszury, opakowania produktów, szyldy i oznakowanie lokalu, uniformy pracowników, podpisy e-mail, prezentacje firmowe, reklamy itp. Następnie ustal kolejność i terminy działań. Dobrym pomysłem jest przygotowanie szczegółowego harmonogramu – co i kiedy zmieniamy. Unikaj chaosu: jeśli zaczniesz używać nowego logo na Facebooku, a na stronie WWW wciąż będzie stare, klienci mogą być zdezorientowani. Najlepiej przeprowadzić jednoczesną premierę nowego wizerunku we wszystkich kluczowych kanałach komunikacji. Często firmy planują dużą datę „dnia rebrandingu”, do której przygotowują wszystkie elementy. Brak planu i realnego terminarza może spowodować poślizgi, dodatkowe koszty i dezorganizację codziennych operacji. Zaplanuj więc realistycznie etapy i zadania, przydziel odpowiedzialne osoby do poszczególnych działań i monitoruj postępy.

Przygotuj materiały z wyprzedzeniem. Zanim ogłosisz światu zmianę, upewnij się, że wszystkie nowe materiały są gotowe lub w finalnej fazie. Strona internetowa może być przygotowana w wersji roboczej pod nową szatę graficzną, nowe wizytówki wydrukowane zawczasu, nowe opakowania zamówione u producenta itd. Dzięki temu w momencie startu rebrandingu nie będziesz zmuszony improwizować. Warto też zabezpieczyć budżet – rebranding często wiąże się z inwestycją (projekty graficzne, druki, produkcja szyldów, kampania informacyjna). Dobrze policz koszty z góry, by nie było niemiłych niespodzianek.

Włącz pracowników i partnerów. Upewnij się, że Twój zespół jest na bieżąco i rozumie powody oraz założenia rebrandingu. Przeprowadź wewnętrzne spotkania lub szkolenia prezentujące nowy wizerunek, omówcie zmiany i to, co oznaczają dla pracy każdego działu. Pracownicy powinni czuć się ambasadorami nowej marki – to oni będą przekazywać ją dalej w kontakcie z klientami. Jeśli prowadzisz mały sklep czy punkt usługowy, porozmawiaj z personelem, przygotuj ich na pytania klientów („Dlaczego zmieniliśmy logo?”). Zaangażowanie pracowników buduje wewnętrzną akceptację zmian i ułatwia spójną prezentację marki na zewnątrz. Podobnie poinformuj ważnych partnerów biznesowych (dostawców, podwykonawców) o zmianie, zwłaszcza jeśli dotyczy ona np. nazwy firmy (żeby np. wiedzieli, jak teraz wystawiać faktury).

Testuj przed pełnym wdrożeniem. Jeśli to możliwe, zrób miękkie testy nowego wizerunku przed oficjalnym launchiem. Możesz pokazać nową identyfikację wybranym stałym klientom lub znajomym z grupy docelowej i poprosić o feedback: czy logo się podoba, czy przekaz jest zrozumiały? Możesz też uruchomić na krótko nową stronę w wersji beta lub zaprezentować projekt w mediach społecznościowych jako zapowiedź i obserwować reakcje. Testowanie pomoże wychwycić ewentualne drobne błędy lub upewnić się, że przekaz trafia jak trzeba. Jak sugerują specjaliści, warto sprawdzić odbiór rebrandingu zanim wdroży się go na 100%, a gdy jest się zadowolonym z reakcji – wtedy dopiero pełną parą „włączyć” nowy branding i pokazać go wszystkim.

Zaplanowana premiera.
Ustal, w jaki sposób oficjalnie zakomunikujesz zmianę. Może to być ogłoszenie na stronie głównej („Poznajcie nas na nowo – przedstawiamy odświeżoną markę XYZ!”), mailing do klientów, wydarzenie (np. mała impreza dla klientów z okazji odsłonięcia nowego szyldu), kampania w social media prezentująca nowe logo itd. Timing jest ważny – najlepiej, by w krótkim czasie pojawiły się informacje we wszystkich kanałach. W ten sposób dotrzesz do maksymalnej liczby odbiorców z komunikatem, że firma przeszła metamorfozę.

Krok 6: Komunikacja zmiany z klientami

Rebranding może być dla klientów zaskoczeniem, zwłaszcza jeśli marka była długo niezmienna. Dlatego odpowiednia komunikacja z odbiorcami to ostatni, ale niezwykle ważny krok. Twoim celem jest poinformować klientów o zmianach w taki sposób, aby ich do siebie przekonać i utrzymać ich zaufanie.

Ogłoś rebranding oficjalnie. Przygotuj jasny komunikat (np. w formie listu od właściciela, informacji prasowej czy posta w mediach społecznościowych) wyjaśniający dlaczego firma zdecydowała się na rebranding i co on oznacza dla klientów. Podkreśl pozytywne aspekty: np. „Nasza firma się rozwija, dlatego zmieniamy nazwę na bardziej adekwatną do nowych usług” albo „Chcemy być dla Was jeszcze lepsi, stąd odświeżyliśmy logo i wygląd, by lepiej odzwierciedlać nasze wartości”. Ważne jest zapewnienie klientów, że to nadal ta sama firma, którą znają i której ufają – nowy wizerunek ma im służyć jeszcze lepiej. Jeśli zmianie ulega nazwa lub logo, wytłumacz symbolikę nowej nazwy/znaku, aby klienci ją zrozumieli i zapamiętali.

Wykorzystaj różne kanały komunikacji. Informację o zmianie zamieść na stronie internetowej (np. w formie aktualności lub pop-upu przy pierwszej wizycie), na profilach społecznościowych (Facebook, LinkedIn, Instagram – tam gdzie masz swoich fanów), wyślij newsletter do subskrybentów, rozwieś plakaty informacyjne w sklepie czy biurze obsługi (jeśli masz fizyczną lokalizację). W miejscu sprzedaży możesz w widocznym punkcie umieścić notkę „Zmienił się wygląd naszej marki – pytaj nas o szczegóły!” albo porozmawiać z stałymi klientami, gdy przyjdą, wyjaśniając zmianę. Im szerzej rozejdzie się wieść o rebrandingu, tym mniejsze ryzyko, że ktoś się zdziwi lub nie rozpozna Twojej firmy po zmianie.

Podkreśl ciągłość i korzyści. Dla klientów najważniejsze jest, czy zmiana wizerunku marki nie wpłynie negatywnie na to, co od Ciebie otrzymują. Upewnij ich, że ciągłość obsługi jest zachowana – np. że ich ulubione produkty wciąż są dostępne (tylko w nowym opakowaniu), że punkty lojalnościowe nie przepadają mimo zmiany nazwy programu itd. Warto zaakcentować, że rebranding jest robiony dla nich – by mieli lepsze doświadczenia, łatwiej Was znajdowali, cieszyli oko ładniejszym opakowaniem itp. Jeśli w ramach rebrandingu wprowadzasz realne ulepszenia (np. nową funkcjonalność serwisu, szerszą ofertę, wygodniejsze opakowanie), koniecznie się tym pochwal. Przykładowo, znana sieć Dunkin’ (dawniej Dunkin’ Donuts) skracając nazwę zyskała prostszy brand, ale jednocześnie zainwestowała ok. 100 mln USD w usprawnienie obsługi zamówień mobilnych i szybszy serwis – pokazując, że za zmianą logo idzie realna poprawa dla klientów. To świetna praktyka: komunikuj nie tylko „mamy nowe logo”, ale „mamy nowe logo i coś więcej dla Was”.

Bądź gotowy na reakcje. Po ogłoszeniu rebrandingu monitoruj, co mówią klienci. Sprawdzaj komentarze w social media, odbieraj telefony i maile z pytaniami. Reaguj życzliwie na wszelkie opinie – także te krytyczne. Naturalne jest, że nie każdy od razu polubi nową identyfikację; ludzie przywiązują się do dawnych wyglądów marki. Ważne, by z nimi rozmawiać: podziękuj za opinie, wyjaśniaj raz jeszcze powody zmiany. Jeśli pojawi się krytyka (np. „stare logo było lepsze!”), możesz odpowiedzieć, że rozumiesz sentyment, ale nowe logo lepiej oddaje to i tamto, a firma nadal ma te same atuty co wcześniej. Okazuj otwartość – to buduje zaufanie. W wielu przypadkach klienci po początkowym szoku akceptują zmianę, gdy widzą konsekwencję i dobre intencje marki.

Doceniaj lojalnych klientów. Wykorzystaj rebranding jako okazję do podziękowania swoim klientom za wsparcie. Możesz np. zorganizować małą promocję „nowe otwarcie” – rabat lub gratis dla pierwszych 100 klientów po zmianie, konkurs w mediach społecznościowych związany z nowym logo, itp. Tego typu działania ocieplą odbiór zmian i sprawią, że klienci poczują się częścią całego procesu (w końcu to dla nich firma się zmienia na lepsze).

Podsumowując, komunikacja rebrandingu z klientami powinna być proaktywna, szczera i wielokanałowa. Nie chowaj się z zmianą – ogłoś ją dumnie i pokazuj, że to krok naprzód. Dzięki temu zbudujesz pozytywne nastawienie odbiorców i zminimalizujesz ryzyko utraty ich zaufania.

Najczęstsze błędy przy rebrandingu (i jak ich unikać)

Rebranding niesie ze sobą różne pułapki. Widzieliśmy już wiele marek – dużych i małych – którym ta sztuka się nie udała z powodu błędnych decyzji. Oto najczęstsze błędy przy rebrandingu oraz wskazówki, jak ich uniknąć:

Przykłady udanych i nieudanych rebrandingów

Nic tak nie uczy, jak realne przykłady. Przyjrzyjmy się kilku casom, zarówno pozytywnym, jak i tym mniej chwalebnym, z których można wyciągnąć wnioski.

Udany rebranding (mała firma) – z DT Makers do Brainwave. Ciekawym przykładem polskiej małej firmy, która przeszła rebranding, jest agencja konsultingowa DT Makers, specjalizująca się początkowo w metodzie Design Thinking. Firma doszła do wniosku, że nazwa DT Makers zbytnio ich ogranicza – kojarzy się wyłącznie z design thinking (DT), podczas gdy oni chcieli oferować szerszy wachlarz usług doradczych i celować także w rynki zagraniczne. W 2020 roku przeszli więc rebranding, zmieniając nazwę na Brainwave i odcinając się od starego wizerunku. Nowa nazwa jest krótka, międzynarodowa i symbolizuje „falę mózgową”, co nawiązuje do kreatywnego myślenia, ale już nie ogranicza oferty. Rebranding Brainwave objął również zmianę strony internetowej (wprowadzono wersję anglojęzyczną) oraz komunikację marki – firma podkreśla teraz szerszą misję wspierania innowacji, a nie tylko jedną metodę. Ten przykład pokazuje, że nawet mała firma może skutecznie zmienić wizerunek, jeśli zmiana wynika ze strategicznej potrzeby i jest dobrze przemyślana. Brainwave dzięki rebrandingowi zyskał spójność między nazwą a ofertą oraz lepszą pozycję do ekspansji na nowe rynki.

Udany rebranding (duża marka) – Starbucks upraszcza logo. Światowym przykładem często przywoływanym jako wzór udanego rebrandingu jest Starbucks. W 2011 roku ta sieć kawiarni dokonała subtelnej, ale znaczącej zmiany logo – usunęła z niego napis „Starbucks Coffee”, pozostawiając sam symbol syrenki, i jednocześnie nieco go upraszczają. Dzięki temu logo stało się bardziej uniwersalne (firma nie ogranicza się tylko do kawy, więc nie chciała mieć słowa „Coffee” w znaku) i zyskało nowoczesny, minimalistyczny wygląd. Co ważne, zmiana była ewolucyjna – zachowano znaną klientom syrenkę i kolor zielony, więc rozpoznawalność marki nie ucierpiała. Ruch ten dał Starbucksowi więcej swobody w ekspansji (firma zaczęła oferować też np. herbaty, soki, a nawet produkty spożywcze poza kawą). Klienci przyjęli tę zmianę bez większych protestów, bo firma umiejętnie wykorzystała potencjał dotychczasowego brandu, nadając mu świeżości bez rewolucji. To doskonały przykład, że czasem mniej znaczy więcej i że udany rebranding nie musi oznaczać drastycznego zerwania z przeszłością, zwłaszcza jeśli poprzednia marka miała dużą wartość.

WIP

Nieudany rebranding – przypadek GAP. Jedna z najsłynniejszych wpadek rebrandingowych to historia amerykańskiej firmy odzieżowej GAP. Marka ta miała przez wiele lat (do 2010 r.) bardzo charakterystyczne logo – białe litery „GAP” na granatowym kwadracie. W ramach drobnego rebrandingu postanowiono je odświeżyć: nowe logo to czarny napis bezszeryfową czcionką na białym tle, z małym niebieskim kwadracikiem za literą „p”. Zmiana wydawała się kosmetyczna, ale reakcja klientów była skrajnie negatywna. Konsumenci nie zrozumieli idei nowego logo, nie utożsamiali go z ukochaną marką o długiej tradycji – nowe logo wyglądało dla nich jak znak zupełnie obcej firmy. *Protest był tak duży, że GAP po zaledwie 3 dniach wycofał się z rebrandingu i przywrócił stare logo!. Poniżej widać, jak krótko żyła ta nieudana zmiana.

WIP

Czego uczy nas przypadek GAP? Po pierwsze, nie należy lekceważyć przywiązania klientów do elementów marki. Jeśli planujesz dużą zmianę czegoś tak rozpoznawalnego jak logo, upewnij się, że nowy pomysł był testowany i faktycznie niesie wartość. W przypadku GAP zmiana wydawała się „na siłę” – nie komunikowano żadnej większej zmiany w firmie, więc konsumenci odebrali to jako kaprys, który zabiera im coś znajomego. Po drugie, GAP pokazał, że lepiej przyznać się do błędu i szybko zareagować, niż brnąć – firma uratowała swoją reputację dzięki błyskawicznemu powrotowi do starej identyfikacji (choć poniosła koszty kampanii i projektu). Dla małej firmy taka lekcja jest cenna: słuchaj głosu swoich klientów – jeśli rebranding idzie w złym kierunku, elastyczność i gotowość do korekty może oszczędzić Ci strat.

Nieudany rebranding – Tropicana. Kolejny często przywoływany przykład to Tropicana, marka soku pomarańczowego należąca do PepsiCo. W 2009 roku Tropicana zmieniła design kartonów soku – z opakowań zniknęła ikoniczna pomarańcza z wetkniętą słomką (symbol świeżo wyciśniętego soku), zastąpił ją dość zwyczajny obrazek szklanki soku. Logo również uproszczono. Niestety, klienci masowo skrytykowali nowe opakowania – wielu nie rozpoznało swojego ulubionego soku na półce! Sprzedaż spadła drastycznie – w ciągu pierwszych 2 miesięcy o 20%, co oznaczało ponad $30 mln strat. Firma szybko wycofała nowe opakowania i powróciła do starego designu. To przykład, jak nieprzemyślany rebranding może bezpośrednio uderzyć w sprzedaż. Konsumenci Tropicany byli przywiązani do pewnych cech opakowania (pomarańcza ze słomką była dla nich symbolem autentyczności soku). Usunięcie tego elementu sprawiło, że marka straciła na półce swoją tożsamość, a klienci poczuli, że „ich” produkt zniknął. Wniosek: jeśli masz element brandingu silnie związany w świadomości klientów z Twoim produktem, zastanów się dwa razy, zanim go usuniesz. A jeśli już to robisz – komunikuj to bardzo wyraźnie i stopniowo przyzwyczajaj konsumentów, by nie czuli się zagubieni.

Udany rebranding – przykład z polskiego rynku. Warto wspomnieć również polskie case’y. Jednym z dużych rebrandingów, który zakończył się sukcesem, była zmiana marki telefonii komórkowej Idea na Orange (2005 rok) – choć to przykład bardziej fuzji marki lokalnej z globalną, pokazuje ogrom pracy: wymieniono szyldy w 700 salonach w tydzień i zainwestowano miliard złotych w kampanię informującą klientów. Udało się jednak zachować ciągłość – numer pozostawał ten sam, usługi te same, a klienci dostali nawet promocje powitalne w Orange, co ociepliło odbiór zmiany. Inny przykład – PZU w 2012 r. przeprowadziło rebranding (strategie „PZU 2.0”), zmieniając logo i przede wszystkim modernizując styl działania (nowe, przyjazne procedury, unowocześnienie oddziałów). Choć początkowo nowe logo budziło mieszane uczucia, transformacja odniosła sukces: w ciągu roku PZU znacząco odmłodziło swój wizerunek i przyciągnęło młodszych klientów (<30 lat). Ten case pokazuje, że liczy się co stoi za logo – dla odbiorców zmiana była wiarygodna, bo faktycznie w firmie zaszły innowacje.

Podsumowując, z przykładów możemy wyciągnąć kilka lekcji: udane rebrandingi to te, które mają uzasadnienie (Starbucks – ekspansja poza kawę; Brainwave – poszerzenie oferty i internacjonalizacja; Orange – ujednolicenie marki globalnej) i są przeprowadzone z poszanowaniem dotychczasowych wartości marki oraz klientów. Nieudane rebrandingi najczęściej wynikają z braku takiego poszanowania – firmy jak GAP czy Tropicana oderwały się od tego, co klienci kochali w marce, nie komunikując sensu zmiany, przez co odbiorcy odrzucili nowy wizerunek.

WIP

Znaczenie spójności wizerunku po rebrandingu

Kiedy rebranding dobiegnie końca i nowy wizerunek ujrzy światło dzienne, zaczyna się kolejny rozdział: utrzymanie spójności marki na co dzień. Konsekwencja jest kluczem do tego, by wysiłek włożony w zmianę wizerunku przynosił długofalowe efekty. Co to oznacza w praktyce?

Przede wszystkim, wszystkie punkty kontaktu klienta z marką muszą od teraz prezentować jednolite oblicze marki. Nowe logo, kolory i styl komunikacji powinny być używane wszędzie tam, gdzie klient styka się z firmą. Sprawdź listę kanałów: strona WWW, media społecznościowe, e-mail (np. stopki mailowe pracowników z nowym logo), papier firmowy i dokumenty, faktury, opakowania, wystrój biura lub sklepu, reklamy online i offline, gadżety reklamowe – wszędzie tam powinna obowiązywać nowa identyfikacja wizualna według ustalonych zasad. Nie może być tak, że np. dział sprzedaży dalej wysyła oferty na starych szablonach z poprzednim logo, bo to wprowadza dysonans.

Ważne jest także utrzymanie konsekwencji w przekazie i tonie komunikacji. Jeśli ustaliliście, że marka komunikuje się teraz np. bardziej przyjacielsko i na „Ty” z klientem, upewnij się, że każdy post na Facebooku, każda odpowiedź mailowa od obsługi klienta jest w tym stylu. Spójność języka buduje wiarygodność – klienci czują, że nowy wizerunek to nie tylko fasada, ale faktycznie odzwierciedlenie Waszej tożsamości.

Księga identyfikacji wizualnej (brand book) staje się tu Waszą biblią. Korzystajcie z niej i aktualizujcie w miarę potrzeb. Jeśli zatrudniasz nowe osoby lub współpracujesz z agencjami, przekazuj im te wytyczne, by każdy wiedział, jakie są kolory firmowe, jak można (a jak nie wolno) używać logo, jaki styl zdjęć wybierać do materiałów itd. Nawet drobiazgi, jak odcień koloru w reklamie, mają znaczenie – bo jeśli raz będzie to trochę inny odcień, ktoś może nie skojarzyć, że to ta sama marka. Z badań wynika, że klienci potrzebują wielokrotnych, spójnych bodźców, by utrwalić sobie obraz marki w pamięci. Jeżeli za każdym razem marka wygląda inaczej, ten efekt nigdy nie zostanie osiągnięty.

Spójność wizerunku dotyczy także długofalowego trzymania się nowej strategii. Rebranding to nie jednorazowe wydarzenie – to obietnica, że od teraz marka jest taka, jak ją przedstawiliśmy. Jeśli np. elementem nowego pozycjonowania było bycie bardziej ekologicznym, to wszystkie działania firmy muszą to potwierdzać (np. ekologiczne opakowania, komunikacja akcji pro-eko). Jeśli obiecaliście bycie bardziej innowacyjnymi – kontynuujcie wprowadzanie innowacji i mówcie o nich. Nowy wizerunek to kierunek, w którym firma powinna konsekwentnie podążać, by klienci widzieli w tym autentyczność.

Wreszcie, spójność wizerunku oznacza również cierpliwość i unikanie zbyt częstych zmian. Nie chcesz przecież robić rebrandingu co rok – byłoby to kosztowne i mylące. Dobrze przeprowadzony rebranding powinien posłużyć na lata. Dlatego trzymaj się raz obranej ścieżki i zamiast kolejnych rewolucji, skup się na rozwijaniu marki w ramach nowej tożsamości. Buduj rozpoznawalność nowych elementów – im częściej i bardziej konsekwentnie będą się pojawiać, tym mocniej zakorzenią się w świadomości klientów. Brak spójności lub ciągłe zmiany zniweczą ten efekt.

Podsumowując: spójność = zaufanie + rozpoznawalność. Jeśli klient widzi, że marka zawsze wygląda podobnie i mówi jednym głosem, zaczyna ją rozpoznawać i traktować poważnie. Spójny wizerunek sprawia wrażenie profesjonalizmu i stabilności. Firma wydaje się dobrze zorganizowana, skoro we wszystkim, co robi, widać tę samą jakość i styl. Dlatego pilnuj konsekwencji po rebrandingu jak oka w głowie – to zabezpieczenie inwestycji, jaką poczyniłeś zmieniając wizerunek.

Wpływ rebrandingu na relacje z klientami i sprzedaż

Na koniec przyjrzyjmy się, jaki wpływ może mieć rebranding na klientów i wyniki biznesowe. Właściwie przeprowadzona zmiana marki potrafi zdziałać wiele dobrego: odświeżyć zainteresowanie ofertą, poprawić wizerunek firmy w oczach konsumentów, a w konsekwencji przełożyć się na wzrost sprzedaży. Z kolei błędy w rebrandingu mogą nadszarpnąć relacje z lojalnymi klientami, a nawet odbić się na przychodach.

Pozytywny wpływ rebrandingu (kiedy zrobiony dobrze):

Negatywny wpływ (kiedy rebranding zawodzi):

Na szczęście, jeśli dobrze odrobisz pracę domową (czyli zastosujesz opisane kroki i unikniesz typowych błędów), przeważać będą pozytywne skutki rebrandingu. Możesz spodziewać się ożywienia marki, poprawy relacji z klientami – bo pokażesz im, że zależy Ci na byciu dla nich jak najlepszym wyborem. Wiele firm po rebrandingu odnotowało wzrosty sprzedaży czy udziału w rynku. Przykładowo, polska firma odzieżowa LPP po rebrandingu jednej ze swoich marek zauważyła zwiększone zainteresowanie wśród młodszych klientów (to hipotetyczny przykład ilustracyjny). A z kolei duże rebrandingi globalnych marek, jak wspomniany Dunkin’ czy Burger King w 2021, przyniosły falę pozytywnego PR i entuzjazmu klientów, co finalnie przełożyło się na wyniki finansowe w kolejnych kwartałach (Burger King dzięki powrotowi do „retro” logo odnotował wzrost sprzedaży, przypisując to m.in. lepszemu odbiorowi marki przez nostalgicznych klientów).

Najważniejsze to pamiętać, że klient jest w centrum całego zamieszania. Rebranding robisz po to, by lepiej spełniać obietnicę marki wobec klienta. Jeśli o tym nie zapomnisz i będziesz działać z myślą o odbiorcach, istnieje duża szansa, że relacje z nimi się umocnią, a Twój biznes zanotuje wzrost.

Podsumowanie

Rebranding marki to złożony proces, który wymaga przemyślenia i planu, ale dla wielu małych firm może okazać się strzałem w dziesiątkę – sposobem na skuteczne odświeżenie wizerunku marki i dostosowanie go do nowych realiów rynkowych. W tym poradniku przeprowadziliśmy Cię przez poszczególne etapy: od analizy obecnego wizerunku i wyznaczenia konkretnych celów, przez badanie rynku i projektowanie nowej identyfikacji wizualnej oraz komunikacyjnej, aż po wdrożenie zmian i komunikację z klientami. Poznałeś też najczęstsze błędy, jakie firmy popełniają przy rebrandingu – wiesz już, czego unikać, by Twój proces rebrandingu przebiegł pomyślnie. Realne przykłady pokazały, jak dużą różnicę robi właściwe podejście (przypadki udanych rebrandingów) lub jego brak (głośne wpadki, z których warto wyciągnąć lekcje).

Na koniec pamiętaj: rebranding to nie tylko zmiana logo czy kolorów, ale przede wszystkim zmiana postrzegania marki. Aby był skuteczny, musi być autentyczny i poparty zmianami w rzeczywistym działaniu firmy. Ważne jest zachowanie spójności – od momentu wprowadzenia nowego wizerunku bądź mu wierny i konsekwentny, bo to buduje rozpoznawalność i zaufanie. Mierz efekty, słuchaj feedbacku klientów i bądź gotów dostosować działania marketingowe, by w pełni wykorzystać nowy start marki.

Dla właściciela małej firmy rebranding bywa trudnym wyzwaniem, ale też ekscytującą szansą. To okazja, by na nowo zdefiniować swoją markę i pokazać ją światu z najlepszej strony. Dobrze zaplanowany i przeprowadzony krok po kroku rebranding może tchnąć w biznes nowe życie, przyciągnąć klientów i dać firmie przewagę konkurencyjną na lata. Jeśli czujesz, że zmiana wizerunku marki jest tym, czego potrzebujesz – działaj! Uzbrojony w powyższe wskazówki masz solidną bazę, by proces przebiegł sprawnie i zakończył się sukcesem. Powodzenia w budowaniu odświeżonej, silnej marki!